Porównanie brzmienia 5 mikrofonów

Zastanawialiście się kiedyś dlaczego jedne mikrofony kosztują więcej, niż inne? Dlaczego jedne są większe, inne mniejsze i jak to wpływa na ich parametry?

Mnie takie myśli nachodziły bardzo często kiedy nie mogłem spać w nocy...

Żartuję ;)

W każdym razie, bez wymyślania jakiegoś dziwnego wstępu, napiszę, że ostatnio udało mi się w jednym czasie zebrać poniższe mikrony:

• mikrofon wbudowany w aparat Canon 80d,
• mikrofon dynamiczny (wokalowy) Samson Q7,
• mikrofon do montażu w gorącej stopce Rode VideoMicro,
• mikrofon krawatowy JK Mic-J 044,
• kapsuły XYH-5 X/Y do rejestratora Zoom H5

Postanowiłem wykorzystać okazję i sprawdzić jakie są pomiędzy nimi różnice, przy czym nie chodziło mi o parametry techniczne, które można wyczytać z różnych materiałów, ale o różnice w brzmieniu. 

Nurtowało mnie bowiem pytanie:

Czy to prawda, że wszystkie mikrofony generują identyczny dźwięk?

Jeżeli tak jest w istocie, to nie ma sensu płacić za droższe mikrofony. A jeżeli jednak różnią się generowaną barwą, to jak małe / duże są to różnice. 

Czy przeciętny śmiertelnik jest w stanie je usłyszeć, czy też podchodzą one pod strefę audiofilską, której 99,999% ludzi nie jest w stanie wyłapać?

W związku z tym przygotowałem materiał wideo w którym możecie odsłuchać brzmienia w/w mikrofonów i po kilka słów podsumowania dla każdego z nich.
W trakcie nagrania miałem założone słuchawki Apple Earpods, ale służyły one tylko i wyłącznie  do monitorowania głośności. Jakość dźwięku oceniałem na słuchawkach Sennheiser 6xx podpiętych do wzmacniacza słuchawkowego FiiO Olympus.

Dalsza część tekstu, to informacje techniczne nt. tworzenia materiału, jego edycji i na końcu opis brzmienia mikrofonów z kilkoma słowami podsumowania, które częściowo pokrywa się z tym z filmiku.
Jeżeli Was to nie interesuje to śmiało możecie pominąć dalszą część tekstu i przejść do oglądania materiału wideo ;)

Aha. Z powodów technicznych materiał nagrywany był 3 razy, więc jeżeli w pewnym momencie zauważycie brak entuzjazmu na mojej twarzy, to proszę o wybaczenie ;)

Trochę techniki

Kabelkologia

Wykonanie pomysłu oparto o świetny rejestrator jakim jest Zoom H5.
Dysponuje on:

• wejściami:
• 2 x wejścia kombo XLR / duży jack
• 1 x wejście mini jack,
• dołączanymi od góry mikrofonami w postaci 2 kapsuł stereo w formacie XY.

Dzięki takiej kombinacji wejść, mikrofony Samson Q7 (gniazdo XLR1), Rode VideoMicro (gniazdo XLR2) i JK MIC-J 044 (gniazdo mini jack) były nagrywane w jednym czasie.
Następnie, aby rejestrator zaczął nagrywać z własnych kapsuł należało odłączyć mikrofon z gniazda mini jack co widać na początku 6 minuty nagrania. 

Schemat podłączeń mikrofonów do rejestratora Zoom H5

Do rejestratora nie był nagrywany dźwięk z aparatu Canon 80d, który służył jako główna kamera. Rejestrowany przez niego dźwięk, razem z obrazem, był zapisywany na zamontowanej w nim karcie SD.
W dalszym kroku materiał z rejestratora i aparatu zostały zgrane na komputer i zsynchronizowane w postprodukcji.

No dobrze, ale może ciekawi Was w jakim programie można to było poskładać w całość?
Pewnie większość nieliniowych edytorów wideo potrafi zarządzać ścieżkami audio, ale ja wykorzystałem do tego celu aplikację, którą właśnie teraz opiszę ;) Tak więc...

A w czym to było składane?

Przyznam się bez bicia, że chęć sprawdzenia barwy poszczególnych mikrofonów to - mniej więcej - 80% przyczyny powstania niniejszego tekstu oraz filmiku. Pozostałe 20% to szlifowanie umiejętności obsługi programu do edycji wideo jakim jest DaVinci Resolve. 

Tak więc całość materiału została przygotowana w tym właśnie programie, a co dokładnie?

• Import, synchronizacja i edycja plików audio - wideo na osi czasu. 
• Znormalizowanie ścieżek audio.
• Przekształcenie jednokanałowych nagrań mono w ścieżki dwukanałowe. Chodzi tu o to, że mikrofon ze złącza XLR1 nagrywany był jako lewy kanał, zaś ze złącza XLR2 jako prawy kanał. Sumarycznie wychodził więc kanał stereo z dwóch mikrofonów, a nie o to mi chodziło. Tak więc kanały należało rozdzielić i zrobić z nich oddzielne kanały mono. 
• Ustabilizowanie nagrań z telefonów, które zostały wykorzystane jako B-Rollsy.
• Dokonanie kolorystyki nagrań z wykorzystaniem LUTów i nodów (o tym troszkę więcej poniżej).

Jak więc widzicie, aplikacja posiada spore możliwości, a wydaje mi się, że nie jest to nawet 30% jej możliwości.

Tak więc jeżeli rozglądacie się za czymś do edycji wideo, a powyższe Was nie przekonało, to wspomnę jeszcze, że jest to aplikacja wykorzystywana do tworzenia profesjonalnych filmów, zaś producent oprogramowania, firma BlackMagic Design, jest znana nie tylko z przedstawianego programu, ale też z profesjonalnych kamer wideo.
Tym bardziej można docenić fakt, że aplikacja dostępna jest za darmo.
Oczywiście jest to lekko okrojona wersja, ale przyznam się, że w moim użytkowaniu zdarzyło się raptem raz lub dwa, abym trafił na ograniczenia wynikające z tego trybu. 

Na koniec "ochów" i "achów" nad tym programem chciałbym Wam pokazać jak wyglądało oryginalne nagranie i jak wygląda ono po zastosowaniu korekcji kolorystycznej. Oczywiście to, która wersja się komu spodoba bardziej, to kwestia gustu, ale chodzi o samo zaprezentowanie możliwości.

Kadr z oryginalnego nagrania materiału

Materiał przetworzony kolorystycznie w DaVinci Resolve

Różnica może nie jest "piorunująca", ale też nie chodziło o to aby zrobić coś na siłę, ale aby lekko poprawić oryginał. Według mnie obraz znacznie zyskał. 

I na koniec screen aplikacji z kartą do zarządzania kolorem na której powyższe zmiany zostały wykonane. W jej prawym górnym rogu widać 7 prostokątów (tzw. nodów) które odpowiadają za zmianę kolorystyki.

DaVinci Resolve z kartą do edycji kolorystycznej

Opis barwy dźwięku mikrofonów

Przejdźmy do meritum, czyli barwy generowanej przez poszczególne mikrofony.
Pomimo, że na ten temat powiedziałem już co nieco w wideo, to tutaj postaram się je uzupełnić, chociaż pewnie bez powtórzeń się nie obejdzie. 

1. Mikrofon wbudowany w aparat Canon 80d

Pomimo, że w trakcie nagrania byłem przekonany, że ten mikrofon wypadnie najgorzej, to na odsłuchach zdałem sobie sprawę, że nie wypadł on wcale tak źle.
Owszem, można wyraźnie usłyszeć szum jaki jest generowany podczas nagrywania przy jego pomocy, ale może to być kwestia wbudowanego w aparat wzmacniacza mikrofonowego, a nie samego mikrofonu. Ciężko to ocenić.

W każdym razie, w mojej ocenie, mikrofon, radził sobie całkiem dobrze ze zbieraniem dźwięku, jak też z odwzorowaniem barwy mojego głosu. 

2. Samson Q7

Mikrofon z którym wiązałem największe nadzieje. Owszem, barwa miła, przyjemna i taka - można rzec - radiowa. Jeżeli planujecie nagrywać np. poradniki na Youtube, gdzie nie będzie Was widać, to taki mikrofon sprawdzi się znakomicie.
Wasza barwa głosu zyska, natomiast dzięki temu, że jest to mikrofon dynamiczny, jest szansa, że np. hałasy zza okna będą mniej słyszalne. 

Od lewej Samson Q7 i Zoom H5 z kapsułami XYH-5 X/Y

3. Rode VideoMicro

Ten mikrofon rozczarował mnie najbardziej. 

Aktualnie zastanawiam się, czy go nie uszkodziłem podłączając do złącza XLR2 na którym włączone było zasilanie phantomowe +48V.
Próbowałem przełączać go później do złącza mini jack w rejestratorze Zoom H5, gdzie zasilania phantomowego nie ma, ale poprawy dźwięku nie było.
Być może mikrofon został uszkodzony i teraz brzmi jak brzmi. Jeżeli ktoś ma wiedzę na ten temat, to proszę o informację.

Mikrofon Rode VideoMicro

W każdym razie barwa dźwięku dość płytka.

Słuchając go po Samsonie Q7, a przed JK MIC-J 044 wyraźnie słychać przeciętność tego mikrofonu. Dźwięk jest niewiele lepszy niż nagrany przy pomocy telefonu.
Nie wiem jak to się skończy, ale teraz szukam kapsuły, którą mógłbym zamienić tą wbudowaną w mikrofon Rode. Jeżeli takową znajdę i wymienię, to zostanie to opisane na blogu. 

4. JK MIC-J 044

Cóż za zaskoczenie!

Po tym mikrofoniku nie spodziewałem się niczego dobrego. Owszem, tu i ówdzie widziałem recenzje w których wypadał całkiem przyzwoicie, ale byłem przekonany, że wypada on tak dobrze w odniesieniu do konkurentów ze swojej ligi, czyli innych mikrofonów krawatowych.

Mikrofon JK MIC-J 044

Okazało się jednak, że to maleństwo zabrzmiało znacznie lepiej niż każdy z w/w mikrofonów.

Jego dźwięk nie był płaski, zaś odwzorowywana barwa głosu bardzo dobrze odpowiadała mojemu prawdziwemu tonowi. 

5. Kapsuły XYH-5 X/Y w rejestratorze Zoom H5

Barwa dźwięku generowana przez wymienione w niniejszym podtytule kapsuły jest chyba najlepsza z wszystkich mikrofonów. Jest to barwa głęboka, dysponująca tonami niskimi, średnimi i wysokimi, ale też o adekwatnej barwie dźwięku.
Wspominany wcześniej JK MIC-J 044 wypadł bardzo dobrze jeżeli chodzi o odwzorowanie mojej barwy głosu, zaś Zoom w niczym mu nie ustępował, a być może brzmiał nawet lepiej. Z pewnością dużą rolę odgrywał tutaj fakt, że opisywane kapsuły - jako jedyne w całym zestawieniu - nagrywały dźwięk w formacie stereo, a to przy odsłuchu dawało im znaczącą przewagę, czyniąc dźwięk przestrzennym.

Na koniec chciałbym doprecyzować jedną rzecz.
Często posługiwałem się terminem "kapsuły wbudowane w rejestrator Zoom H5".
Tak naprawdę nie są one w niego wbudowane, ale z nim dostarczane i montowane do rejestratora od góry na zatrzaski. Noszą oznaczenie XYH-5 X/Y i mogą być wymienione na inne kapsuły / mikrofon / akcesorium tego producenta, które, bardzo krótko, przedstawiam poniżej.

Zoom SGH-6

Jest to monofoniczny mikrofon typu shotgun. Po więcej informacji odsyłam do strony producenta - link.

Zoom SGH-6 - zdjęcie producenta

Zoom SSH-6

Kolejny mikrofon typu shotgun, tym razem nagrywający w formacie stereo. Więcej informacji znajdziecie na stronie producenta - link.

Zoom SSH-6 - zdjęcie producenta

 Zoom XYH-6

Kapsuły stereofoniczne, wyglądające niemalże bliźniaczo do kapsuł dostarczanych z rejestratorem. Te jednak dołączane są w standardzie do większego rejestratora jakim jest Zoom H6.
Z tego co się orientuję XYH-6 są większe i kapsuły są obrotowe, dzięki czemu można zmieniać ich kąt nasłuchu pomiędzy 90°, a 120°.
Jeżeli są pomiędzy nimi jeszcze jakieś różnice, to z pewnością znajdziecie je wypisane na stronie producenta - link.

Zoom XYH-6 - zdjęcie producenta

Zoom EXH-6

Ten moduł to akurat nie są żadne mikrofony, ale dodatkowe złącza gniazd XLR / TRS. Domyślnie w rejestratorze jest ich 2, a dzięki temu modułowi można zwiększyć ich ilość o kolejne 2. 

Więcej informacji - link. 

Zoom EXH-6 - zdjęcie producenta

Zoom MSH-6 MS

Ostatnim akcesorium jest kapsuła mikrofonu umożliwiająca nagrywanie w technice "MID-SIDE" umożliwiająca sterowanie efektem stereo na etapie postprodukcji.

Po więcej informacji odsyłam do strony producenta - link.

Zoom MSH-6 MS - zdjęcie producenta

Podsumowanie

I tym oto sposobem dobrnęliśmy do końca.
Jeżeli szukaliście informacji na temat mikrofonów, a zwłaszcza ich brzmienia, to mam nadzieję, że temat Was zainteresował.
Różnice w brzmieniu mikrofonów może nie są znaczne, ale mam nadzieję, że były na tyle słyszalne, abyście mogli je usłyszeć.

Oczywiście powyższe oceny są niczym innym, jak moją subiektywną próbą opisania usłyszanych różnic. Możecie się z nimi zgodzić lub nie. To już zależy od Waszego gustu.

Nie ukrywam, że nie obyło się bez zaskoczeń - innymi słowy bez "plusów dodatnich" i "plusów ujemnych";) Ale o tym zapewne wiecie już z powyższego tekstu.

Poza głównym tematem niniejszego wpisu, zasygnalizowałem Wam świetny program do edycji wideo oraz możliwości - także świetnego - rejestratora Zoom H5. Jeżeli będziecie zainteresowani, to być może te tematy także kiedyś przybliżę.

Ceny wymienionego w tekście sprzętu wg Ceneo

Canon EOS 80D1	Sprawdź cenę
Samson Q7	Sprawdź cenę
Rode VideoMicro	Sprawdź cenę
JK Mic-J 044	Sprawdź cenę
Zoom H5	Sprawdź cenę